پایان نامه کارشناسی ارشد شیمی با عنوان پیران های شیمی
چکیده:
پیرانها و پیریمیدینها هسته های هتروسیکل تشکیل دهنده ترکیبات آلی مهمی هستند. آنها بخش اصلی ساختار بسیاری از ترکیبات طبیعی را تشکیل می دهند و در تهیه تعداد زیادی از ترکیبات دارویی مفید، به کار می روند. کاربردهای متنوع و مصارف زیاد آنها، محدود بودن منابع طبیعی، همچنین مقدار ناچیز این ترکیبات در منابع طبیعی و مهمتر از همه، مشکلات مربوط به استخراج آنها موجب شده است شیمیدانها برای سنتز این ترکیبات بسیار تلاش کنند. اگرچه برای سنتز مشتقات پیران و پیریمیدین کارهای زیادی انجام شده است؛ اما برای سنتز ترکیبات پیرانو پیران و پیرانو پیریمیدین که در چند مورد خواص دارویی جالبی نشان داده اند، پژوهشهای کمی صورت پذیرفته است. در پایان نامه حاضر روشی برای تهیه مشتقات نوینی از پیران و پیریمیدین ارائه می گردد.
کلمات کلیدی:
پیران
پیریمیدین
ترکیبات آلی
مشتقات نوینی
مقدمه:
مشتقات پیران به دلیل نقش گستردهای که در فعالیتهای زیستی ایفا میکنند، بسیار مورد توجه هستند [1]. این ترکیبات به وفور در طبیعت وجود دارند [2] .برای مثال لاکتون α-پیرون به شکل شاخه جانبی در تعدادی از استروئیدهای طبیعی موجود است. مشتقی از γ-پیرون با نام مالتول در برگهای سوزنی کاجوجود دارد [3]. بنزوپیرانها گروه مهمی از مشتقات پیران هستند که بسیاری از آنها در طبیعت، ماده اساسی
رنگ و بوی گونههای گیاهی را تشکیل میدهند [4و5].
گزارش شده است که مشتقات پیران، فعالیتهای ضدمیکروبی [6]، اثرات تحریک کننده رشد [7]، اثرات ضد قارچ و تنظیم کننده رشد گیاه [8]، فعالیتهای ضد تومور [9]، اثرات کاهش دهنده فشار خون [10]، فعالیت ضد تجمع پلاکت ، بی حس کنندگی موضعی [11-13] و اثرات ضد افسردگی [14] از خود نشان دادهاند. به دلیل اهمیتی که پیرانها از نظر خواص شیمیایی و دارویی دارند، سنتز و مطالعه آنها حائز اهمیت فراوانی بوده است.
فهرست مطالب
چکیده فارسی ر
چکیده انگلیسی ز
فصل اول : مقدمه و تئوری پیرانها 1
1-1) مقدمه 1
1-2) خواص کلی پیرانها 1
1-3) سنتزپیرانها 5
1-3-1) سنتز پیران-2-اون با استفاده از β-کتواسترها 5
1-3-2) سنتزپیران-2-اون با استفاده از استرهای غیراشباع-α،β 5
1-3-3)سنتز پیران-2-اون ازطریق واکنش هترودیلز-آلدر 6
1-3-4) سنتز پیران-2-اون با استفاده از شیوه ی وارون واکنش گروه کربونیل 6
1-3-5) سنتز پیران-2-اون از سیکلوپنتادی انون اپوکسید 7
1-3-6) سنتز پیران-4-اونها 7
1-3-7) سنتز H2-پیران از طریق حدواسط دی انون 8
1-3-8) سنتز H2-پیران از طریق واکنش ویتیگ 9
1-3-9) سنتز H4-پیرانها 9
1-4) سنتز ترکیبات دو حلقهای پیرانوپیران 10
پیریمیدینها
1-5) مقدمه 13
1-6) بررسی برخی از خواص کلی پیریمیدینها 14
1-7) خواص شیمیایی پیریمیدین 16
1-7-1) حمله الکترون دوستی به کربن 16
1-7-1-1) نیترودار کردن 16
1-7-1-2) هالوژن دار کردن 16
1-7-1-3) فرمیل دار کردن 18
1-7-1-4) اکسیداسیون 18
1-7-2) حمله هسته دوستی به کربن 19
1-8) سنتز پیریمیدین 20
1-8-1) سنتز از اجزاء اتمی [5+1] 21
1-8-2) سنتز از اجزاء اتمی [4+2] 22
1-8-3) سنتز از اجزاء اتمی [3+3] 23
فصل دوم : بحث و نتیجه گیری
2-1)مقدمه 24
2-2)روش تحقیق 24
2-3) سنتز مشتقات 2-آمینو-3-سیانو-4-(آریل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2- [cپیران-5-اون 26
2-3-1) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-متوکسی فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2-[c پیران-5-اون 27
2-3-2) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-متیل فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو]3،2-[cپیران-5-اون 28
2-3-3) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(3-متوکسی فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2-[cپیران-5-اون 29
2-3-4) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(3-کلروفنیل)-7-متیل-H4،H5–پیرانو]-3،2-[cپیران-5-اون 30
2-3-5) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-فلوئورو فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2- [c پیران-5-اون 30
2-4) سنتز 4-آمینو-5-(آریل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]3،2-[c پیران-6-اون 31
2-4-1) سنتز 4-آمینو-5-(4-متوکسی فنیل)-8-متیل پیریمیدو]4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]3،2-[c پیران-6-اون 35
2-4-2) سنتز 4-آمینو-5-(4-متیل فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]3،2-[cپیران-6-اون 37
2-4-3) سنتز 4-آمینو-5-(3-متوکسی فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو]3،2-[c پیران-6-اون 40
2-4-4) سنتز 4-آمینو-5-(3-کلرو فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو]3،2 [c-پیران-6-اون 42
2-4-5) سنتز 4-آمینو-5-(4-فلوئوروفنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو-]3،2-[c پیران-6-اون 44
2-5) مقایسه با روشهای دیگر سنتز ترکیبات پیرانوپیریمیدین 47
2-6)نتیجه گیری 49
2-7)پیشنهاد برای کارهای آینده 50
فصل سوم : کارهای تجربی
3-1) تکنیک عمومی 51
3-2) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-متوکسی فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2-[c پیران-5-اون 51
3-3) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-متیل فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو]3،2-[cپیران-5-اون 52
3-4) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(3-متوکسی فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2-[c پیران-5-اون 53
3-5) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(3-کلروفنیل)-7-متیل-H4،H5–پیرانو ]-3،2-[c پیران-5-اون 53
3-6) سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-فلوئورو فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو ]3،2- [cپیران-5-اون 54
3-7) سنتز 4-آمینو-5-(4-متوکسی فنیل)-8-متیل پیریمیدو ]4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]3،2-[c پیران-6-اون 55
3-8) سنتز 4-آمینو-5-(4-متیل فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]3،2-[c پیران-6-اون 56
3-9) سنتز 4-آمینو-5-(3-متوکسی فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو]3،2-[c پیران-6-اون 56
3-10) سنتز 4-آمینو-5-(3-کلرو فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]3،2-[c پیران-6-اون 57
3-11) سنتز 4-آمینو-5-(4-فلوئوروفنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو]3،2-[c پیران-6-اون 58
فصل چهارم : طیفها و مراجع
طیفها 60
مراجع 80
فهرست شکلها
فصل اول
شکل(1-1) تعادل بین حلقهH 2-پیران با دی انون 2
شکل (1-2) تعادل بین ساختارهای حلقوی و غیر حلقوی در ترکیب استخلافدارH 2-پیران 3
شکل(1-3) تعادل بین α-پیرون با مزومر نمک پیریلیوم؛ γ-پیرون 3
شکل(1-4) موقعیتهای فعال در α- و γ-پیرون 4
شکل(1-5) سنتز پیران-2-اون با استفاده از β-کتواسترها 5
شکل(1-6) سنتزپیران-2-اون با استفاده از استرهای غیراشباع-α،β 6
شکل(1-7) سنتز پیران-2-اون ازطریق واکنش هترودیلز-آلدر 6
شکل(1-8) سنتز پیران-2-اون با استفاده از شیوه ی وارون واکنش گروه کربونیل 7
شکل(1-9) سنتز پیران-2-اون از سیکلوپنتادی انون اپوکسید 7
شکل(1-10) سنتز پیران-4-اون با استفاده ازواکنش ترکیبات انیدرید با پلی فسفریک اسید 8
شکل(1-11) سنتزγ-پیرون از طریق حد واسط دی استال 8
شکل(1-12) سنتز H2-پیران از طریق حدواسط دی انون 8
شکل(1-13) سنتز H2-پیران از طریق واکنش ویتیگ 9
شکل(1-14) سنتز H4-پیران با استفاده از واکنش عکس دیلز-آلدر 9
شکل(1-15) سنتز H4-پیران با استفاده از واکنش کاهش 10
شکل(1-16) سنتز H4-پیران با استفاده از واکنش هترو دیلز-آلدر 10
شکل(1-17) سنتز ترکیب پیرانوپیران از طریق آلکیلدار کردن تری استیک اسید لاکتون 10
شکل(1-18) سنتز ترکیبات پیرانوپیران با استفاده از واکنش تراکمی β-کتواسترها با تری استیک اسید لاکتون 11
شکل(1-19) واکنش سنتز مشتق 3-استخلافدار پیرانوپیران 11
شکل(1-20) سنتز ترکیب پیرانوپیران با استفاده از واکنش تراکمی مالون دی آمید با دو مولکول مالونیل کلرید 11
شکل(1-21) سنتز ترکیب پیرانوپیران با طریق واکنش الکتروسیکلی حد واسط اکساتری ان 12
شکل(1-22) واکنش سنتز ترکیب پیرانوپیران دی اُن 12
شکل(1-23) مقایسه قدرت بازی پیریمیدین با پیریدین 14
شکل(1-24) توزیع نسبی چگالی الکترونی مولکول پیریمیدین 15
شکل(1-25) پیریمیدینهای زیستی یوراسیل و تیمین 15
شکل(1-26) ) طول ها و زوایای پیوندی مولکولپیریمیدین 15
شکل(1-27) واکنش نیترودار کردن پیریمیدین 16
شکل(1-28) واکنش برم دار کردن پیریمیدین 16
شکل(1-29) واکنش فلوئور دار کردن پیریمیدین 17
شکل(1-30) واکنش ید دار کردن پیریمیدین 17
شکل(1-31) واکنش فرمیل دار کردن پیریمیدین 18
شکل(1-32) واکنش اکسیداسیون پیریمیدین 18
شکل(1-33) واکنش آب پوشی مستقیم هالوپیریمیدین در شرایط اسیدی و قلیایی 19
شکل(1-34) واکنش افزایشی پیریمیدین با استفاده از واکنشگرهای گرینیارد 19
شکل(1-35) واکنش جانشینی هسته دوستی هالو پیریمیدین با یون آلکوکسی 19
شکل(1-36) واکنش جابجایی هالوژن ترکیب دی هالو پیریمیدین در حضور HI 20
شکل(1-37) سنتز پیریمیدین از واکنش پروپینوئیل اورتان با آنیلین 20
شکل(1-38) سنتز پیریمیدین از واکنش β-آمینوایمین با فرمالدهید 21
شکل(1-39) سنتز پیریمیدین از واکنش β-آمینو استر غیر اشباع با ترکیب ایزوسیانات 21
شکل(1-40) سنتز پیریمیدین از واکنش اتیل 3-آمینو-2،4ی سیانو کروتونات با 2،2،2-تری کلرواستو نیتریل 21
شکل(1-41) سنتز پیریمیدین از واکنش N-فرمیل آمیدین با دی متیل مالونات 22
شکل(1-42) ) سنتز پیریمیدین از واکنش دیلز-آلدر آزادی انها با آلکینهای فقیر الکترون 22
شکل(1-43) سنتز پیریمیدین با استفاده از هم ارزهای β-دی آلدهید 23
شکل(1-44) سنتز پیریمیدین با استفاده از مالوناتهای استخلافدار 23
شکل(1-45) سنتز پیریمیدین از واکنش مالونونیتریل با تیواورهN –استخلافدار 23
فصل دوم
شکل(2-1) شمای کلی سنتز دو مرحله ای مشتقات پیرانوپیران (e-a124) و مشتقات پیریمیدوپیرانوپیران (e-a125) 25
شکل(2-2) مکانیسم تهیه ی مشتقات آریلیدن مالونونیتریل 26
شکل(2-3) مکانیسم سنتزمشتقات 2-آمینو-3-سیانو-4-(آریل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو]2،3- [cپیران-5-اون 27
شکل(2-4) واکنش سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4- (4-متوکسی فنیل) -7-متیل-H4،H5-پیرانو]3،2- [cپیران-5-اون 28
شکل(2-5) واکنش سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4- (4-متوکسی فنیل) -7-متیل-H4،H5-پیرانو]3،2- [cپیران-5-اون 28
شکل(2-6) واکنش سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4- (3-متوکسی فنیل) -7-متیل-H4،H5-پیرانو]3،2- [cپیران-5-اون 29
شکل(2-7) واکنش سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(3-کلروفنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو3،2- [cپیران-5-اون 30
شکل(2-8) واکنش سنتز 2-آمینو-3-سیانو-4-(4-فلوئورو فنیل)-7-متیل-H4،H5-پیرانو]3،2- [cپیران-5-اون 31
شکل(2-9) مکانیسم سنتزمشتقات 4-آمینو-5-(آریل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]2،3-[cپیران-6- اون 32
شکل(2-10) مکانیسم واکنش جانبی تشکیل فراورده پیریمیدوپیرانوپیران-4-اون 34
شکل(2-11) واکنش تولید آمیدین 35
شکل(2-12) سنتز 4-آمینو-5-(4-متوکسی فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]2،3-[c پیران-6- اون 36
شکل(2-13) الگوی پیشنهادی گسست (a125) 37
شکل(2-14) سنتز 4-آمینو-5-(4-متیل فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]2،3-[c پیران-6- اون 38
شکل(2-15) الگوی پیشنهادی گسست (b125) 39
شکل(2-16) سنتز 4-آمینو-5-(3-متوکسی فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]2،3- [cپیران-6- اون 40
شکل(2-17) الگوی پیشنهادی گسست (c125) 41
شکل(2-18) سنتز 4-آمینو-5-(3-کلرو فنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]2،3- [cپیران-6- اون 42
شکل(2-19) الگوی پیشنهادی گسست (d125) 44
شکل(2-20) سنتز 4-آمینو-5-(4-فلوئوروفنیل)-8-متیل پیریمیدو] 4،5-[b-H5،H6-پیرانو ]2،3- [cپیران-6- اون 44
شکل(2-21) الگوی پیشنهادی گسست (e125) 46
شکل(2-22) واکنش های سنتز برخی مشتقات نفتالو پیرانوپیریمیدین 48