پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مدیریت دولتی(گرایش تحول)،بررسی عوامل موثر بر اجرای موفق دولت الکترونیک در آموزش و پرورش و موانع اجرای آن (مطالعه موردی شهر نوشهر)
بررسی عوامل موثر بر اجرای موفق دولت الکترونیک در آموزش و پرورش و موانع اجرای آن
چکیده
آغاز اصلاحات ساختاری در کشور در جهت کاهش کاغذ بازی و بهبود شیوه انجام امور اداری، اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات و در نتیجه آن، دولت الکترونیک را، بیشازپیش نمایان می کند. دولت الکترونیک یکی از پرقدرتترین فناوری در عرصه جهانی است که با تاثیر گذاشتن بر روشزندگی، کار، آموزش افراد و ارتباطات میان فردی ،مشکلات نارضایتی را حل کرده است.
این تغییرات آموزش و پرورش را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است. دولت الکترونیک استفاده و کاربرد آسان از فناوری اطلاعات در جهت ارائه خدمات دولتی به صورت مستقیم به مشتریان در طول هفته و در طول 24 ساعت شبانه روز میباشد. با توجه به اهمیت این موضوع در این پژوهش به دنبال آن هستیم تاعوامل تاثیرگذار بر اجرای موفق دولت الکترونیک و همچنین موانع اجرای آن را در آموزش و پرورش نوشهر، مورد مطالعه قرار دهیم. در این تحقیق با استفاده از مدل تغییر یافته سازمان ملل و نیز با تست سه فرضیه تلاش شده است
عوامل تاثیرگذار را شناسایی کرده و ارتباط این متغیرها را با اجرای موفق دولت الکترونیک بررسی کند. با استفاده از 105 پاسخ آماری معتبر به بررسی فرضیات تحقیق پرداخته شده است. و با تست فرضیات با استفاده از تکنیکهای آمار- ریاضی(تحلیل عاملی و تحلیل مسیر و مدل یابی معادلات ساختاری) با کمک نرم افزارهای Spss,Excel.Lisrel8.8 هر سه فرضیه مورد تایید قرار گرفت.و به این نتیجه رسیدیم که متغیرهای مردمسالاری و آمادگی الکترونیک بر اجرای موفق دولت الکترونیک تاثیر گذار است؛ و با توجه به آزمون رتبهبندی ، شاخص آمادگی دولت الکترونیک تاثیر بیشتری بر اجرای موفق دولت الکترونیک دارد و آموزش و پرورش میتواند با بکارگیری این شاخصها و تقویت آن در سازمان، در جهت تسهیل کارها، اقدام نماید.
واژگانکلیدی:
دولتالکترونیک
فناوریاطلاعاتوارتباطات
اینترنت
آموزشوپرورش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول 1
کلیات تحقیق 1
1- 1 مقدمه 2
1-2 بیان مساله و طرح سوالات اصلی و فرعی 3
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق 4
1-4 فرضیات 6
1-5 اهداف تحقیق 7
1-6 جامعه آماری ،حجم نمونه 8
1-7 ابزار تحقیق 8
1-8 قلمرو تحقیق 8
1-9 روش جمعآوری تجزیه و تحلیل اطلاعات 9
1-10 محدودیت ها 9
1-11 تعریف عملیاتی واژگان 10
فصل دوم 13
ادبیات تحقیق 13
بخش اول: ادبیات تحقیق 14
2-1-1 مقدمه 14
2-1-2 تاریخچه پیدایش دولت الکترونیک 15
2-1-3 تعاریف عملیاتی: 17
2-1-4 عناصر موثر در آمادگی الکترونیکی: 24
2 -1-5 سیر تکاملی مدلهای دولت الکترونیک 25
2-1-6 چارچوب تجزیه و تحلیل دولت الکترونیک 27
2-1-8 دیدگاه های مختلف در مورد دولت الکترونیک 35
2-1-9 رویکردهای دولت الکترونیک 36
2-1-10 ضرورت و منافع راه اندازی دولت الکترونیک 38
2-1-11 پیشنیازهای ایجاد دولت الکترونیک 42
2-1-12 اهمیت ایجاد دولت الکترونیک 44
2-1-13 عوامل موثر در اجرای موفق دولت الکترونیک: 45
2-1-14 موانع ایجاد دولت الکترونیک و چالش های آن 47
2-1-15 تغییرات ایجادشده در دولت 50
2-1-16 اهداف دولت الکترونیک 51
2-1-17 اثرات دولت الکترونیک بر مدیریت و سازمان 52
2-1-18 گامهای لازم به منظور ایجاد یک دولت الکترونیکی موفق 55
2-1-19 عوامل ایجاد دولت الکترونیک 56
2-1-20 ویژگیهای دولت الکترونیک 58
2-1-21 ابعاد دولت الکترونیک 59
2-1-22 آسیبشناسی دولت الکترونیک 61
2-1-23 ساختار دولت الکترونیک 63
2-1-24 تجارت الکترونیک 64
بخش دوم : پیشینه تحقیق و بررسی مدل ها 67
2-2-1مقدمه: 67
2-2-2پیشینه تحقیق: 68
2-2-2-1تحقیقات داخلی: 68
2-2-2-1-1کتاب: 68
2-2-2-1-2پایان نامه: 71
2-2-2-1-3مقاله: 78
2-2-2-2تحقیقات خارجی: 82
2-2-3بررسی مدل ها: 86
2-2-3- گام های استقرار دولت الکترونیک : 86
2-2-3-2مدل های اطلاع رسانی و ارائه خدمات دولت الکترونیک 96
2-2-3-3 مدلهای آمادگی الکترونیک و اجرای موفق دولت الکترونیک: 99
2-2-3-4 مدل موانع ایجاد دولت الکترونیک: 105
بخش سوم: معرفی جامعه آماری 107
2-3-1مقدمه 107
2-3-2تاریخچه آموزش و پرورش: 108
2-3-2-1تاریخ تحول اداری سازمان آموزش و پرورش ایران: 109
2-3-2-2اداره کنونی امور آموزش و پرورش: 110
2-3-3 تعریف آموزش و پرورش: 111
2-3-4 آموزش الکترونیکی: 112
2-3-5 نقش دولت الکترونیک در آموزش و پرورش 113
2-3-5-1 دولت الکترونیک در آموزش: 113
2-3-5-2 دولت الکترونیک در سازمان آموزش و پرورش: 114
2-3-5-3 دولت الکترونیک در مدارس: 115
2-3-5-4 دولت الکترونیک و دانش آموزان: 115
2-3-5-5 دولت الکترونیک و معلمان: 116
2-3-6 نفش دولت الکترونیک در آموزش و پرورش ایران 117
2-3-7 مسئولیت ها و مهارت های حرفه ای کارکنان آموزش و پرورش 118
2-3-7-1 مدیر: 118
2-3-7-2 معلمان 119
2-3-7-3 کارکنان اداری 120
2-3-8خصوصیات مراکز آموزشی در ارتباط با توسعه ی دولت الکترونیک 121
2-3-9 معرفی آموزش و پرورش نوشهر 123
فصل سوم 126
متدولوژی تحقیق 126
3-1 مقدمه 127
3-2 روش و نوع تحقیق 128
3-3 افق زمانی و مکانی تحقیق 129
3-4 مدل مفهومی تحقیق 130
3-4-1اجرای موفق دولت الکترونیک 130
3-4-2 زیر شاخص های آمادگی الکترونیک 131
3-4-3 زیر شاخصهای مردمسالاری 136
3-4-4 مدل کلی پژوهش 138
3-5 جامعه آماری 139
3-6 محاسبه حجم نمونه 140
3-7 ابزار جمعآوری اطلاعات 140
3-8 روایی و پایایی پرسشنامه 141
3-9 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 146
فصل چهارم Error! Bookmark not defined.
جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات 147
4-1مقدمه 148
4-2 توصیف دادهها 149
4-2-1 جنسیت: 150
4-2-2 وضعیت تاهل: 151
4-2-3 سن: 152
4-2-4 سابقه کار: 153
4-2-5 تحصیلات: 154
4-3 تحلیل دادهها 155
4-3-1 آزمون نرمال بودن متغیرهای پژوهش: 155
4-3-2 آزمون تحلیل واریانس 157
بررسی رابطه بین متغیرهای جمعیتشناختی و متغیرهای تحقیق 157
4-3-2-1 بررسی رابطهی جنسیت پاسخدهندگان با متغیرهای تحقیق 157
4-3-2-2 بررسی رابطه سن پاسخ دهندگان بر متغیرهای تحقیق 158
4-3-2-3 بررسی رابطه سطح تحصیلات پاسخ دهندگان بر متغیرهای تحقیق 159
4-3-2-4 بررسی رابطهی وضعیت تأهل پاسخ دهندگان با متغیرهای تحقیق 160
4-3-2-5 بررسی رابطه سابقه خدمت پاسخدهندگان بر متغیرهای تحقیق 161
4-3-3-1 بیان مدل 163
4-3-3-2 تخمین مدل 163
4-3-3-3 ساخت ماتریس کوواریانس 164
4-3-3-4 ارزیابی تناسب مدل 169
4-3-3-4-1 آزمون مجذور کای، مجذور کای به درجه آزادی 170
4-3-3-4-2 شاخص , G FI A G F I 170
4-3-3-4-3 شاخص RMSR یا RMR 171
4-3-3-4-4 تفسیر و تعبیر مدل 171
4-3-3-5 تحلیل مدل اندازه گیری (Measurement Model) 173
4-3-3-6 پاسخ به فرضیات پژوهش با استفاده معادلات ساختاری (SEM) 175
4-3-3-6-1 فرضیه اول : 176
4-3-3-6-2 فرضیه دوم : 176
4-3-3-6-3 فرضیه سوم : 177
4-3-3-7 خلاصه نتایج آزمون فرضیهها 178
4-4 موانع موجود در را جرای موفق دولت الکترونیک در آموزش و پرورش نوشهر 179
فصل پنجم 181
نتایج و پیشنهادات 181
5-1 مقدمه 182
5-2 مروری بر مراحل تحقیق 182
5-3 نتایج حاصل از یافتههای پژوهش 184
5-3-1 نتایج بدست آمده از آمار توصیفی: 184
5-3-1 نتایج به دست آمده از آمار استنباطی 184
فرضیه اول تایید شد 185
فرضیه دوم تایید شد. 186
فرضیه سوم تایید شد. 186
5-3-3 نتایج کلی پژوهش 187
5-4 پیشنهادات 187
5-4-1 پیشنهادات برای سازمان 187
5-4-2 پیشنهادات برای محققین آتی: 188
5-6 محدودیت های تحقیق 189
به طور کلی محدودیتهای تحقیق عبارت اند از 189
محدودیتهای در اختیار محقق: 189
محدودیتهای خارج از کنترل محقق: 189
فهرست منابع 190
فهرست منابع فارسی 191
فهرست منابع انگلیسی 202
پیوست ها أ
پیوست الف: پرسش نامه ب
پیوست ب: ضمیمه آزمون لیزرل ه
فهرست جداول
عنوان صقحه
جدول2-1: مختصات مدل تحول دولت الکترونیک(کیم،2007 :8). 27
جدول 2-2: چارچوب تجزیه وتحلیل دولت الکترئونیک(آیبید، 2007 :7). 28
جدول2-3: توصیف سیستم ها و برنامه های کاربردی و بیان ویژگی آنها(آیبید، 2007: 10-15). 34
جدول2-2-1: کشورها ازنظر جایگاه خود در مراحل دولت الکترونیک (سازمانملل،2006). 88
جدول2-2-2:سایر مدل های مراحل تکاملی دولت الکترونیک 95
جدول2-2-3: خصوصیات مدل سنجش و تحلیل و میزان رشد اینترنت درسراسرجهان (مولا،2005) 103
جدول2-3:جدول تناظر سوالات 143
جدول 3-3: ضریب آلفای کرونباخ هر یک از ساختارها 145
جدول4-1: توزیع فراوانی جنسیت افراد در نمونه جمع آوری شده 150
جدول4-2 : توزیع فراوانی وضعیت تاهل افراد در نمونه جمع آوری شده 151
جدول4-4 توزیع فراوانی سابقه کار افراد در نمونه جمع آوری شده 153
جدول4-5: توزیع فراوانی تحصیلات افراد در نمونه جمع آوری شده 154
جدول4-6: آزمون نرمال بودن آمادگی الکترونیک 155
جدول 4-7: آزمون نرمال بودن مردم سالاری 156
جدول 4-8 : آزمون نرمال بودن اجرای دولت الکترونیک 156
جدول 4-10:نتایج آزمون F(تحلیل واریانس) برای برسی تفاوت معنادار از لحاظ سن 158
جدول4-11:نتایج آزمون F(تحلیل واریانس) برای برسی تفاوت معنادار از لحاظ تحصیلات 159
جدول 4-12: نتایج آزمون T مستقل برای برسی تفاوت معنادار از لحاظ تأهل 160
جدول 4-13:نتایج آزمون F(تحلیل واریانس) برای برسی تفاوت معنادار از لحاظ سابقه خدمت 161
جدول 4-15: شاخص های برازش مدل 172
جدول 4-16: بارهای عاملی (Loading factor) متغیرهای برونزا 173
جدول 4-17: بارهای عاملی (Loading factor) متغیرهای درونزا 174
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار2-2-1: مدل لاینه -لی(لاینه- لی،18:2001). 90
نمودار2-2-5:عوامل موثر بر ارائه موفق خدمات دولت الکترونیک 105
نمودار2-2-6:موانع ایجاد دولت الکترونیک با تمرکز بر مشکلات تبادل پولی و مالی (قلی پور،1388). 106
نمودار3-1: مدل مفهومی اجرای موفق دولت الکترونیک 131
نمودار 3-2:.اجزاء شاخص آمادگی دولت الکترونیک 136
(نور ات ال، 2007: 6). 136
نمودار3-3: زیر شاخصهای مردم سالاری برای اجرای موفق دولت الکترونیک(آیبید،2008) 138
نمودار3-4 : مدل کلی اجرای موفق دولت الکترونیک 139
نمودار4-1 : توزیع فراوانی جنسیت افراد در نمونه جمعآوری شده 150
نمودار4-2: توزیع فراوانی وضعیت تاهل افراد در نمونه جمع آوری شده 151
نمودار4-5 : توزیع فراوانی تحصیلات افراد در نمونه جمع آوری شده 154
نمودار 4- 6: نمایش مراحل اساسی تحلیل 162
نمودار 4-8: مدل تحقیق در حالت معناداری ضرایب (t-value) 167
نمودار 4-10: مدل تحقیق در حالت معناداری ضرایب (t-value) 168